Obsypane owocami kolczaste głogi z zazdrością spoglądają na soczystą czerwień jagód kaliny. Z uwagi na wiek, nadal „płonna” lipka jeszcze bardziej wtuliła się pomiędzy te „owocowe przechwałki”. Trochę zmieszany tą jawną manifestacją dereń wydaje się nie rozumieć tej sytuacji. Tylko swoim zwyczajem nic nie robiąca sobie z tego irga wydała mnóstwo czaro-czerwonych „jabłuszek”, a śnieguliczka bielą swoich jagód przypomina o nadchodzącej zimie.

Kalina koralowa (Viburnum opulus L.) występuje u nas w całym kraju. Lubi skraje lasów i pól, a także parki na osiedlach i w miastach. Ma piękne czerwone owoce, które zimą bardzo lubią zajadać ptaki. Wiosną kwitnie na biało. Z krzewem kaliny wiąże się wiele wierzeń miłosnych. Jej kwiaty dodawano do bukietów Matki Boskiej Zielnej oraz wianków weselnych. Biały kwiat symbolizował dziewiczą czystość. Istnieją także ludowe historie opowiadające o dziewczętach, które umierały zakochane przed ślubem przemieniając się w krzewy kalinowe. Jeśli człowieka bolało złamane serce, to przykładał do niego kalinę aby złagodzić swoje cierpienia. Słabo trujące właściwości owoców najwyraźniej zanikają po działaniu pierwszych przymrozków lub pod wpływem wysokiej temperatury. Właśnie przemrożone już owoce w niektórych okolicach zbierane były do wyrobu syropów i konfitur. Przetwory te łączone z miodem stosowano bardziej jednak jako domowy lek łagodzący kaszel, aniżeli produkt spożywczy. Kwiaty, owoce i kora mają podobne działanie terapeutyczne, ale oficjalnie surowcem zielarskim jest kora (ściągnięta z młodych gałązek – jeszcze zielona i ususzona). Inną stroną działania tej rośliny jest oczyszczanie organizmu z chlorku sodu i metabolitów azotowych drogami moczowymi. Dlatego mogą ją stosować osoby z reumatyzmem (najczęściej w mieszankach). Z pędów kaliny robi się lub robiło pręty, tyki i strzały (strzały kalinowe znaleziono przy Ötzim zwanym „człowiekiem lodu”). Kalina jest rośliną miododajną, choć pszczoły zbierają z niej zwykle tylko pyłek. W tradycjach wielu narodów słowiańskich odgrywa istotną rolę: jest częstym motywem pieśni ludowych, przewija się w tradycjach związanych z weselami, symbolizując młodość i niewinność.

Tekst i zdjęcia: Artur Święch